درب ضد حریق چیست؟
درب ضد حریق به درب هایی گفته می شود که برابر حرارت و آتش حدود ۱ الی ۲ ساعت کاملا مقاوم است، همچنین برای جلوگیری از گسترش حریق در فضاهای باز کاربرد دارد.
معمولا چهارچوب درب ضد حریق از جنس فولاد و روکش درب از ورق فولاد با پوشش رنگ تمام کوره ای میباشد.
داخل درب پشم سنگ نسوز عایق حرارتی قرار دارد که در برابر آتش تا ۴ ساعت در دمای ۸۰۰ درجه سانتیگراد مقاوم است.
اطراف درب با لاستیک درزگیر نسوز پوشانیده و جهت جلوگیری از ورود دود ،در حرارت بالا ، دود سمی تولید نمیکند. در ساختمانها برای تامین فرصت و زمان مورد نیاز برای افراد جهت فرار از آتش سوزی و همچنین برای محافظت از سازه و اجزای ساختمان از درب ضد حریق استفاده می شود.
این درب ها که در پاگرد پله اضطراری ساختمان ها نصب می شوند وظیفه محافظت از ساکنین در زمان آتش سوزی را دارند.ساختار داخلی دربهای ضد حریق از پشم سنگ نسوز به عنوان عایق حرارتی استفاده می شود و می توانند تا مدتها پس از آتش سوزی از ورود آتش و دود به پله های اضطراری جلوگیری نمایند.
ویژگی های درب ضد آتش
شاید بتوان در نگاهی کلی بزرگترین مزیت درب ضد حریق را افزایش امنیت جانی افراد ساکن در ساختمان دانست. اما اگر عملکرد این دربها را با نگاهی دقیقتر بررسی کنیم متوجه میشویم که نه تنها در حفظ جان افراد نقش دارند بلکه با مهار آتش به کاهش خسارات مالی این پدیده نیز کمک میکنند.در صورت آتش سوزی یک واحد مسکونی این درب ها کمک به جلوگیری از سرایت و توزیع بیشتر آتش به واحد های دیگر می نمایند.
پیش از رسیدن آتش نشانان درب های ضد حریق می تواند کمک شایانی به حفاظت از امنیت ساختمان و همچنین مراقبت از جان افراد ساکن در آن نمایند.
مهار آتش:
مهار پخش آتش و همچنین جلوگیری از گسترش دود های سمی یکی از مزایای درب های ضد حریق در شرایط آتش سوزی و حادثه های مشابه می باشد و امنیت درب ها را تا میزان قابل توجهی بهبود می دهد.
مصالح و زیرساخت :
یکی از موارد مهم ایمنی در ساخت راهروهای خروج اضطراری در هر ساختمانی استفاده از مصالح باکیفیت در آن بخش است. دربهای ضد حریق یکی از بهترین گزینه ها برای تضمین ایمنی افراد در هنگام بروز موقعیتهای بحرانی و خروج از ساختمان میباشند. استفاده از این دربها در محل خروج اضطراری میتواند به افراد کمک کند تا با ایمنی بیشتری از محل حادثه خارج شوند.
مهار دود:
بسیاری از افراد فکر میکنند که خطرات ناشی از آتش سوزی تنها به سوختن بخشهای مختلف یک ساختمان ختم میشود. اما نکته حائز اهمیت این است که بخش مهمی از صدمات جانی در طی آتش سوزی به خاطر انتشار دود و گازهای سمی خطرناک اتفاق میافتد.
استشمام این مواد سمی میتوانند صدمات جبران ناپذیری به افرادی که در محل حادثه حضور دارند وارد کند. حتی در برخی موارد به مرگ این افراد منتهی شود. استفاده از درب ضد حریق نه تنها به محصور کردن آتش کمک میکند بلکه میتواند دود و گازهای ناشی از آن را نیز از محل زندگی ساکنان دور نگه دارد
طراحی و رنگ:
این دربها به دلیل آن که معمولا رنگ قرمزی دارند و در محله خروج اضطراری قرا میگیرند، در هنگام وقوع حادثه، افراد میتوانند به راحتی آن را پیدا کنند و به وسیله دستگیره های تعبیه شده بر روی درب ضد حریق آن را به آسانی باز کرده و خود را از محل حادثه به سرعت دور کنند.
به علت آن که از دربها برای محافظت از افراد در هنگام آتش سوزی استفاده می شود میبایست از خروج دود به بیرون از محوطه آتش سوزی به میزان زیادی جلوگیری نماید، به بیان دیگر نباید نقش آن را به عنوان عایق دود نیز مورد غفلت قرار دهیم زیرا همانطور که در بالا به آن اشاره شد در مواقع آتش سوزی استنشاق دود می تواند آسیب بیشتری از خود آتش سوزی به افراد برساند.
نمایش وضعیت حریق:
دربهای معمولی هیچ گونه شیشه ای برای آنها در نظر گرفته نشده است برای همین در هنگام آتش سوزی نمیتوان از وضعیت آگاهی پیدا کرد اما درب ضد آتش با داشتن یک شیشه ضد حریق بر روی آن کار آتش نشانان عزیز را به میزان زیادی راحت نموده است زیرا آنها میتوانند به راحتی با نگاه کردن میزان وخامت اوضاع را متوجه شوند و با توجه به آن اقدام مناسب را انجام دهند.
همان طور که میدانید شعله های آتش در صورتی که در معرض مواد اشتعال زا قرار بگیرند میتوانند در مدت زمان بسیار کوتاهی به بخشهای مختلف یک ساختمان سرایت کنند. این ویژگی آتش باعث شده تا در دسته خطرناکترین حوادث و پیشامدهای احتمالی برای هر مکانی قرار بگیرد.
از مهمترین مزیتهای استفاده از دربهای ضد حریق این است که با محصور کردن آتش در یک نقطه خاص، از انتشار آن به بخشهای دیگر جلوگیری میکند. در برخی موارد این مسئله میتواند باعث کاهش اکسیژن و خاموش شدن آتش شود.
اما همانطور که گفته شد به طور کلی، محصور شدن شعلهها و کاهش سرعت انتشار آن میتوانند زمان بیشتری تا آمدن آتش نشانان و اطفا کامل حریق در اختیار افراد قرار دهد.
درب ضد حریق در کدام قسمت ساختمان نصب می شود ؟
ساختمان های اداری
ساختمان های مسکونی
بیمارستان ها و مراکز درمانی
صنایع تولید مواد غذایی
اتاق های ایزوله
اتاق های کنترل
انواع درب ضد حریق
درب ضد آتش دارای تنوع بالایی در طرح و مدل می باشد که می توان موارد زیر را نام برد:
- درب ضد آتش شیشه خور
- درب با دستگیره آنتی پنیک میله ای
- درب با دستگیره آنتی پنیک تاچ
- درب یک و نیم لنگه
- درب دو لنگه
- درب مخصوص راه پله
- درب خروج اضطراری
- درب حریق دود بند
- درب ضد آتش چوبی
- درب ضد آتش فلزی
معرفی درب های پر کاربرد :
درب ضد حریق چوبی:
-از پر تنوع ترین نوع این درب ها درب ضد حریق چوبی است. لنگه بازشو این درب ها از جنس چوب خشک روسی است. زیرسازی و استراکچر داخل این درب ها از ترکیب فولاد و پشم سنگ است و از چارچوب بسیار مقاوم فلزی تولید میشوند. میزان مقاومت بیشتر مدل های چوبی حدود 60 دقیقه است که زمان قابل توجهی است.
نکتهی دیگری که در ارتباط با این نوع درب قابل توجه است، نبود هیچگونه رنگ و طرح و ضخامت حداقل 1.5 سانتی متری چوب کارشده برروی لنگه بازشو است.
درب ضد آتش فلزی:
-یکی دیگر از انواع دربهای ضد حریق ، درب فلزی است که قوی ترین و مقرون به صرفه ترین درب بازار همین نوع است.
متریال استفاده شده در لنگه بازشو این درب از ورق فولادی یا فولادگالوانیزه است که با ضخامت بین یک تا دو میلیمتر و با رنگ کوره ای الکترواستاتیکی پوشانده و محافظت می شود.
در زیرسازی و استراکچر این درب، مانند مشابه چوبی پشم سنگ کار شده و ضخامت آن حدود 5 تا 6 سانتیمتر است که از این رو نصب آن روی چارچوب فلزی قبلی امکانپذیر نیست.
یکی از پروفروش ترین رنگ های این محصول رنگ قرمز میباشد که بیشتر خریداران این محصول به دنبال این رنگ جذاب و متفاوت می باشند.
درب ضد حریق شیشه ای:
-درب ضد حریق شیشه ای ازانواع دیگر این نوع درب است که در اینجا به توضیح آن می پردازیم. این درب به دلیل کارشدن شیشه مقاوم در برابر آتش و دود در ساختار خود از قیمت نسبتا بالایی برخوردار است.
درب ضد حریق شیشه خور به دلیل قیمت بالای خود معمولا در ساختمان های مسکونی استفاده نمی شود و غالب استفاده این نوع درب در مکان هایی است که نیاز است به محیط دید کامل وجود داشته باشد. بیمارستان ها، کارخانه های صنعتی حساس و نیروگاه از جمله مکان هایی هستند که از درب ضد حریق شیشه خور استفاده می کنند.
مشخصه های درب ضد حریق طبق استاندارد
1:در مواقع اضطراری به راحتی باز شود
2:رنگ رویه درب باید از نوع الکترواستاتیک کوره ای باشد
3:نوار دود بند ضد حریق باید دور چهارچوب درب قرار بگیرد
4:باید جنس لنگه درب تمام فلزی بوده و داخل آن باید عایق حرارتی کار شده باشد
5:درب باید دارای جک آرام بند باشد تا پس از استفاده به صورت خودکار بسته شود
اسکلت تقویتی داخل لنگه درب ضد حریق فلزی باید اسکلت فلزی طولی عمودی U 6:شکل باشد
7:درب باید دارای دستگیره آنتی پنیک یا پنیک بار از جنس ترمو استیل بوده و زبانه به صورت خود بسته شو باشد.
8:لنگه درب فلزی باید دارای ضخامت 8 سانتی متر بوده و داخل لنگه درب با پشم سنگ نسوز عایق حرارتی شده باشد.
9:درب باید دارای نوار دودبند ضد حریق باشد تا از رسیدن اکسیژن به حریق و در نتیجه آن گسترش حریق جلوگیری نماید.
10:چهارچوب درب فلزی باید با ورق گالوانیزه فرم داده شده به ضخامت 2 میلی متر با رنگ کوره ای الکترواستاتیک نسوز باشد.
مقررات و الزامات مربوط به درب ضد حریق
مقررات ملّی ساختمان مجموعه ای است از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی لازم الرعایه در طراحی، نظارت و اجرای عملیات ساختمانی اعم از تخریب، نوسازی، توسعه بنا، تعمیر و مرمت اساسی، تغییر کاربری و بهره برداری از ساختمان که به منظور تأمین ایمنی، بهره دهی مناسب، آسایش، بهداشت و صرفه اقتصادی فرد و جامعه وضع می گردد.
در کشور ما و در کنار مقررات ملّی ساختمان، مدارک فنی دیگر از قبیل آیین نامه های ساختمانی، استانداردها و آیین کارهای ساختمان سازی، مشخصات فنی ضمیمه پیمان ها و نشریات ارشادی و آموزشی توسط مراجع مختلف تدوین و انتشار می یابد که گرچه از نظر کیفی و محتوایی حایز اهمیت هستند، اما با مقررات ملّی ساختمان تمایزهای آشکاری دارند.
ضوابط درب ضد حریق
درب های ضد حریق مقاومت لازم را در برابر حریق دارند که زمان لازم برای خروج افراد را فراهم میکنند.
ضوابط آتش نشانی کشور و استان ها به دلایل گوناگونی متفاوت میباشد. در سال 1400 طبق ظوابت استان تهران تمامی ساختمان ها یی که مجوز ساخت گرفتند باید درب ضد حریق مقوام حداقل 90دقیقه نصب گردد.پس از بسته شدن باید بتواند گسترش آتش و دود را از هر طرف به طرف دیگر مسدود نماید. زمان محافظت مورد نیاز در برابر آتش را مطابق با مقررات و آیین نامه های ساختمانی مرجع تامین نماید.
ابعاد استاندارد درب های ضد حریق 210*110میباشد. باید توجه داشت تمامی یراق الات درب های ضد حریق باید مورد تاید آتشنشانی باشد.
محل قرار گرفتن درب های ضد حریق
این دربها برای جلوگیری از انتشارآتش و دود ناشی از آن هنگام آتشسوزی مورد استفاده قرار میگردد. در مواردی نیز این دربها برای خروج آسان از کشتی در حال سوختن استفاده میشوند. راه پله باید به گونه ای طراحی شود که در زمان وقوع حریـق قابلیـت جداسـازی به وسیله یک درب ضد حریق خود بسته شو از آسانسور را داشته باشد.
در مجوع درب ضد حریق مکان هایی که دچار حریق میشوند را از راه های فرار جدا میکند تا خروج راحت ترگردد و حریق و دود به مکان های دیگر سرایت نکنند.
بنابراین با توجه به نیاز افراد این نوع از درب با توجه به کاربردهای زیاد خود میتواند گزینه مناسبی برای مقابله با خطرات آتش سوزی اماکن باشد.